Begroting 2020

D. Financiering

4. Renterisico

In de Wet fido zijn een kasgeldlimiet (korte schuld) en een renterisiconorm (lange schuld) opgenomen ten einde de invloed van (externe) rentewijzigingen op de financiële resultaten te beperken.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet is de norm voor het maximum bedrag waarbinnen de gemeente haar bedrijfsvoering met kortlopende gelden (met een rentetypische looptijd van 1 jaar) mag financieren en bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal. Indien de kasgeldlimiet gedurende een langere periode wordt overschreden dient de gemeente tot consolidatie over te gaan. Dat betekent dat een kortlopende schuld moet worden omgezet in een langlopende geldlening.
Uit het onderstaande overzicht volgt de kasgeldlimiet: 

De renterisiconorm
De renterisiconorm heeft tot doel het beheersen van renterisico’s op de vaste schuld door o.a. het aanbrengen van spreiding in de looptijden in de leningenportefeuille en daardoor een stabiele rentelast te bewerkstelligen. In overeenstemming met de Wet fido wordt het renterisico in onderstaand overzicht voor de komende 4 jaar bepaald, terwijl de renterisiconorm alleen betrekking heeft op het totaal van de begroting van het komende jaar:

De conclusie is dat de renterisiconorm niet wordt overschreden. Er wordt geen renterisico gelopen.

Kredietrisico
Kredietrisico op leningen en beleggingen
In het onderstaand overzicht zijn de leningen verwerkt die door de gemeente zijn verstrekt en de beleggingen. Voor wat betreft de beleggingen is gehandeld in overeenstemming met de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden, ook wel Ruddo genoemd.

Onder de Overige toegestane instellingen volgens Treasurystatuut is een lening u/g ad € 5,25 miljoen aan BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo opgenomen. Hiervoor ontvangt de gemeente een rentevergoeding van 3,13%. Financiering van de verstrekte lening heeft plaatsgevonden door middel van een aangetrokken geldlening tegen 1,41%. Ten einde het financiële risico van niet-terugbetaling van de verstrekte lening te verminderen wordt het voordelig renteresultaat op deze belegging toegevoegd aan een hiervoor in het leven geroepen bestemmingsreserve.

Als gevolg van het in 2013 ingevoerde verplichte schatkistbankieren lopen onderstaande beleggingen vanaf 2019 af en mogen alleen nog worden herbelegd in het kader van de publieke taak. Dit betekent dat in de komende jaren een bedrag van ruim € 4 miljoen zal vrijvallen en in principe in rekening-courant bij het Rijk moet worden aangehouden. Onderstaand overzicht laat zien in welke jaren beleggingen zullen vrijvallen.

Kredietrisico op garanties
Garanties kunnen op twee manieren voor komen:

1.    Directe garanties.
2.    Achtervang.

Ad 1. Bij directe garanties staat de gemeente tegenover geldgevers borg voor de betaling van rente en aflossing op langlopende geldleningen die zijn aangetrokken door lokale organisaties, instellingen of verenigingen die veelal activiteiten verzorgen welke in het verlengde liggen van de gemeentelijke publieke taak.
In 2017 heeft de gemeente zich garant gesteld voor de terugbetaling van een 2-tal leningen aan Glasweb Venray. Voor één lening wordt, om te voldoen aan marktconformiteit, een z.g. safe-harbourpremie (opslagrente) in rekening gebracht. Ten einde het risico op een eventueel verlies op deze garantstelling terug te brengen wordt de ontvangen premie niet ten gunste van de exploitatie gebracht maar toegevoegd aan de bestemmingsreserve Garantstelling lening GWV grijs-zwart BV.

Ad 2. Achtervang betekent dat de gemeente, al dan niet samen met het Rijk, een rol speelt binnen de zekerheidsstructuur van een waarborgfonds, bijvoorbeeld de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Door deze structuur kunnen instellingen die bij een waarborgfonds zijn aangesloten tegen de laagste rente lenen. Mede vanwege de strenge toetsingscriteria en periodieke toetsing door het fonds, maar ook door de Autoriteit Woningcorporaties, loopt de gemeente Venray hierbij een veel lager risico dan bij directe borgstellingen.

Gemeente Venray staat voor € 70 miljoen (incl. budget t/m 2020 € 5 mln.) garant voor leningen die zijn aangegaan door Wonen Limburg. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) houdt namens het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toezicht op het financiële reilen en zeilen van woningcorporaties. Het financiële toezicht valt onder de Autoriteit Woningcorporaties (AW). Deze AW doet risicogericht onderzoek op een zestal toezichtterreinen, die van invloed zijn op de financiële continuïteit.

Voor wat betreft de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) namen het Rijk en de gemeente tot en met 2010 een achtervangpositie in van elk 50%; voor Venray betekent dit dat voor een bedrag van € 96 miljoen garant wordt gestaan. Vanaf 2011 neemt het Rijk de achtervang voor 100% voor haar rekening voor garanties afgegeven vanaf 1 januari 2011. De achtervangpositie van gemeenten voor bestaande NHG hypotheken blijft bestaan. Tot en met medio 2019 is de gemeente Venray niet aangesproken voor verliezen.

Het totaalbedrag dat door de gemeente via garantstellingen is gewaarborgd bedraagt per eind 2020 naar verwachting rond € 183 miljoen en is naar soort als volgt onderverdeeld: 

Geldnemer

Geldgever

Waarborg

Hoofdsom

Restant lening

Door de gemeen-

Percentage

31-12-2020

te gewaarborgd

Stichting Wonen Limburg

Diverse

50%

154.518

132.342

66.171

Idem

Idem

100%

13.772

3.679

3.679

Totaal Stichting Wonen Limburg

168.290

136.021

69.850

Overige woningcorporaties

Diverse

50%

8.175

7.921

3.961

Overige particuliere woningbouw

Prov. Limburg

50%

855

761

381

Totaal woningbouw

177.320

144.703

74.191

Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs

BNG

100%

3.176

2.704

2.704

Bibliotheken

Diverse

100%

353

100

100

Sportverenigingen

Diverse

50%/100%

720

574

372

Sociaal-culturele instellingen

Diverse

100%

760

626

626

Volume 2019

Diverse

50%/100%

400

800

400

Glasweb Venray

BNG

100%

8.469

8.410

8.410

BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo

BNG

100%

270

270

270

Achtervang Nationale Hypotheek Garantie

Diverse

50%

233.000

191.000

95.500

Totaal overige

247.149

204.483

108.381

Totaal generaal

424.469

349.187

182.572